De mens houdt van de natuur. Men plant op het erf dan ook graag bomen, heesters, struiken, heggen of ander groen. Deze bomen of struiken kunnen op of tegen de erfgrens staan. Hierover kunnen buren in discussie raken. Deze discussie is een klassiek thema in het burenrecht. Mr. Annemarie Govers over bomen of struiken rondom de erfgrens en het toepasselijke recht.

De “2-meter-regel”

In de wet staat de hoofdregel dat bomen tot 2 meter van de erfgrens kunnen worden geplant, ex artikel 5:42 BW.  Voor heggen en heesters geldt een afstand van minimaal 50 cm. tot aan de erfgrens.

Dit is een algemeen uitgangspunt. Immers, gemeenten mogen van deze afstanden afwijken. In sommige gemeenten is dus een kleinere afstand toegelaten. Check hiervoor de algemene plaatselijke verordening (APV).

De uitzonderingen op een rijtje

Op de wettelijke voorschriften (de wet en APV) gelden uitzonderingen. Hieronder staan voorbeelden van gevallen waarbij de buurman (of een naburig bedrijf) zich niet tegen de aanwezigheid van bomen, heesters of heggen kan verzetten:

• de buren (of hun voorgangers) hebben toestemming gegeven;
• de schutting tussen beide erven reikt hoger dan de bomen, heesters of heggen;
• het naastgelegen erf is een openbare weg of water;
• er geldt een afwijkende plaatselijke gewoonte;
• de bomen, heesters of heggen “zijn verjaard”. Althans, de vordering tot verwijdering ervan is verjaard.

De uitzonderingen toegelicht

Bij toestemming is het raadzaam om deze in het openbaar register in te schrijven. Daarmee kan worden voorkomen dat nieuwe buren de verwijdering kunnen eisen.

Van een plaatselijke gewoonte is sprake bij “vaste en erkende gebruiken” en bij “een flink aantal duidelijk sprekende gevallen”. Het gaat daarbij om een terugkerende gedragslijn. Die gedragslijn moet in de kring van de betrokkenen als bindend worden ervaren. Dit volgt uit rechtspraak.

Voor verjaring gelden twee termijnen. Ten eerste een termijn van 10 jaar bij beplanting te goeder trouw. Ten tweede een termijn van 20 jaar bij beplanting te kwader trouw. Hierna is juridisch sprake van een erfdienstbaarheid door verjaring. De verjaringstermijnen kunnen tussentijds worden gestuit.

Sommatie

Indien bomen binnen 2 meter of de gemeentelijke afstand van de erfgrens staan, spreekt men van een “ongeoorloofde toestand”. Hiertegen kan worden opgetreden. Met name als deze beplanting zorgt voor onrechtmatige hinder. Daarvoor zal de eigenaar moeten worden aangeschreven met een vordering tot verwijdering.

Een vordering tot verwijdering (van een boom) komt toe aan de eigenaar van het  erf, gelegen naast het erf waarop de boom staat. Primair niet aan een huurder of een aankomend bewoner van dat erf. Een huurder die nadeel van de boom ondervindt, zal zijn verhuurder op dit gebrek kunnen aanspreken. De vordering tot verwijdering kan wel tégen een huurder worden ingesteld. Bijvoorbeeld als die huurder de ongeoorloofde boom plantte. Van deze sommatie moet wel de verhuurder (eigenaar) op de hoogte worden gesteld (door de eisende partij).

Maatregelen

Er zijn meerdere maatregelen tegen een ongeoorloofde boom denkbaar. Zo kunnen de buren verplicht zijn om de boom zelf te rooien. Of de eiser heeft een verwijderingsrecht (zoals een snoeirecht bij overhangende takken). Let hierbij op, er kan een kapvergunning zijn vereist.

Schadevergoeding vorderen is ook mogelijk. De wet bepaalt dat voor vergoeding  in aanmerking komt de schade die is ontstaan na de datum waartegen de opheffing van de ongeoorloofde toestand is aangemaand. Oftewel: schade ontstaan na de sommatie tot verwijdering.

Wat kunnen wij voor u doen?

Komt u er zelf niet uit met uw buren? Dan kunnen wij een brief voor u opstellen zodat u overhangende takken of zon-belemmerende bomen tegen kunt gaan. Mocht ook dit geen effect hebben, dan kunt u overwegen om een kort geding te starten.

Bomen naast de erfgrens? In geschil met de buurman of projectontwikkelaar?

U kunt altijd vrijblijvend contact opnemen en gebruikmaken van het gratis spreekuur.

Rechtsbijstandverzekering? 

Neem contact op met onze specialist  Annemarie Govers-Schotten